Overgelopen militair werkte op vliegbasis Gilze-Rijen
03-09-2015 18:45
De Nederlandse militair die is overgelopen naar Islamitische Staat in Syrië, werkte volgens RTL op vliegbasis Gilze-Rijen. De 26-jarige sergeant van de Koninklijke luchtmacht is met onmiddellijke ingang geschorst, Defensie onderzoekt tot welke informatie hij toegang had. Ook is een strafrechtelijk onderzoek opgestart.

Defensie heeft de militair geschorst en zijn toegang tot informatie, systemen en locaties ingetrokken.
Het Openbaar Ministerie is een onderzoek begonnen. Defensie zelf bekijkt eventuele schade of risico's die samenhangen met de functie van de militair en neemt waar nodig maatregelen.
Vliegbasis Gilze-Rijen is de helikopterbasis van de Nederlandse luchtmacht. Bij de basis hoort ook een kenniscentrum dat militairen leert te overleven als hun vliegtuig is neergestort, kennis die mogelijk goed van pas komt in Syrië.
'Onaanvaardbaar'
,,Het spreekt voor zich dat uitreizen en zich aansluiten bij ISIS onaanvaardbaar, en bovendien strafbaar is'', stelt minister Jeanine Hennis-Plasschaert (Defensie).
Ze voelt zich 'aangeslagen', zei ze donderdagochtend in de marge van een informeel overleg met EU-collega's in Luxemburg.
,,Elk geval van radicalisering is er één te veel. Het is wrang als blijkt dat iemand zich aansluit bij het kwaad, terwijl collega's hun leven wagen voor de vrijheid van een ander.'' Hennis is niet bang voor meer overlopers. ,,Elke melding wordt uitgebreid onderzocht."
Of de militaire inlichtingendienst de betrokken militair al volgde en hoelang, kan ze in het belang van het onderzoek niet zeggen.
Wel ex-militairen
Het is de eerste keer dat een actief dienende Nederlandse militair uitreist. Het jaarverslag van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst liet onlangs zien dat Defensie nog nooit een militair heeft hoeven ontslaan wegens banden met gewelddadige islamistische stromingen.
In het verleden zijn er overigens al wel ex-militairen naar Syrië vertrokken om zich daar in de burgeroorlog te mengen. Vorige week werd voormalig landmachtmilitair Salih Yilmaz op de terrorismelijst gezet.
Yilmaz (27) was al uit het leger toen hij naar het strijdgebied ging. Daar heeft hij jihadstrijders getraind. Hij verscheen in Nederlandse tv-programma's om zijn verhaal te doen
38 Nederlanders sneuvelden
Ook gaan er nog steeds andere Nederlanders naar Syrië en naar het eveneens onrustige buurland Irak, gemiddeld zo'n vijf per maand. Tot 1 augustus ging het om zo'n 210 mensen.
Het aantal terugkeerders is ongeveer 35. Zeer waarschijnlijk sneuvelden 38 Nederlanders bij de strijd in Syrië en Irak. In totaal zitten nu ongeveer 130 Nederlandse jihadisten in de twee landen.
Rutte: 'Verschrikkelijk ernstig'
Premier Mark Rutte vindt het 'verschrikkelijk ernstig' dat de militair is overgelopen. ,,Dit is ongelooflijk wrang. In de regio zijn Nederlandse militairen op dit moment in gevecht voor onze vrijheid en deze militair is overgelopen naar de andere kant. Dat is verschrikkelijk ernstig en buitengewoon wrang, zeker ook voor zijn collega's.''
Rutte wilde nog niet vooruitlopen op consequenties. ,,Defensie is bezig dit tot op de bodem uit te zoeken. Daar ga ik niet op vooruitlopen, maar het feit zelf is natuurlijk ernstig.''
Of de screening bij Defensie moet veranderen, wilde hij niet zeggen. ,,We kunnen niet op basis van één geval, hoe ernstig ook, dit soort vergaande conclusies trekken. We gaan het uitzoeken en als het aangepast moet worden, hoort u dat.''
Radicalisering niet altijd zichtbaar
Volgens de MIVD is radicalisering niet altijd goed zichtbaar. De militaire inlichtingendienst onderzoekt radicalisering wel. Daarbij wordt gelet op ,,herkenbaar en feitelijk gedrag'' van militairen, maar dat gedrag is er niet altijd.
Dat gedrag uit zich bijvoorbeeld in een lidmaatschap of steun aan radicale organisaties of mensen, leugenachtig gedrag en stiekemdoenerij. Ook het verzwijgen van informatie met de bedoeling te misleiden is een teken, net als reizen naar verdachte locaties en het aanschaffen van wapens en uitrusting.
Radicalisering gebeurt meestal in de sociale sfeer en gevoed door organisaties of groeperingen, met het bijbehorende gedrag. Maar soms ontstaat radicalisering in een isolement. Bij zo'n eenling of 'lone wolf' blijft het herkenbare gedrag vaak achterwege en is radicalisering lastig te signaleren.
ad.nl/ © anp